Sunday, July 19, 2015

Scoil an Fhoréigin

Suite i gcroílár chathair Phnom Penh sa Chambóid tá scoil darbh ainm Tuol Sleng, meánscoil a tógadh sa bhliain 1962. Tá an scoil roinnte i dtrí fhoirgneamh, lonnaithe in aice le dhá gháirdín, ionas gur féidir leat gáirdín agus foirgneamh eile amháin ar a laghad a fheiceáil agus tú ag siúl ó sheomra ranga go seomra ranga. Tá na foirgnimh ard, chuile ceann acu le trí stór, is cúig sheomra ar gach stór. Tá na seomraí mór, le fuinneog i ngach ceann acu, solas geal na cathrach ag síleadh isteach. Scoil í seo a tógadh chun oideachas a chur ar fáil do dhéagóirí na cathrach, agus ar cheart a bheith lán le beocht agus le gáire na scoláirí.

Fanann na seomraí seo folamh, áfach. Sa bhliain 1975, ghlac Pol Pot agus a airm seilbh ar an scoil, agus casadh ina phriosún é. S-21 a tugadh air ag an am mar ainm rúnda. In ionad ranganna, úsáideadh na seomraí anseo mar sheomraí ceistiúcháin agus céasta, ina cuireadh an airm iachall ar phriosúnaithe bréagadmhálacha a dhéanamh is a shíniú, is daoine "ciontacha" eile a ainmniú. Ceanglaíodh na priosúnaithe do leapacha miotail-atá le feiceáil sna seomraí fós-sular ionsaíodh iad. In ionad an fhoghlamtha is an oideachais, seomraí lán d'fhulaingt a bhí iontu, ina dtarraingíodh ingne barraicíní is méara agus briseadh cnámha.

Daoine léannta don chuid is mó a bhí i gceist leis na priosúnaithe féin. Dar le Pol Pot, sheas na daoine seo do chuile shórt a bhí mícheart leis an gCambóid sna seachtóidí- cosmhuintir na tíre ag iompú i dtreo nósanna an iarthair, ag iarradh oideachas a chur ar fáil dá bpáistí agus dearmad a dhéanamh ar thraidisiún agus ar chultúr (an bhochtanais) na tíre. Bhí sé mar aidhm aige an tír uilig a ath-athstructurú chuig nósanna maireachtála traidisiúnta, ina mbeadh chuile dhuine ag obair le chéile i bpáirceanna ríse, is gan gá ar bith ann do scoileanna nó oideachas de shaghas ar bith. Más rud é go raibh spéaclaí á chaitheamh ag duine, nó lámha deas néata acu (rud a léirigh nach mbídís ag obair sna goirt), gabhadh is cuireadh i bpriosún iad. An Khmer Rouge a tugadh ar an gcóras millteanach seo, a mhair ceithre bliana ó 1975-1979.

Théis do na daoine seo a chéasadh, cuireadh chun báis iad sa "bhaile nua", mar a tugadh air, nó na "Páirceanna Maraithe" mar is fearr aithne ar an áit anois, áit ina maraíodh na mílte toisc nár réitigh siad le híomhá dhéistineach Pol Pot. Feictear éadaí na n-íospartach ar an talamh fós, fiú a gcuid chnámha in áiteanna freisin. Tá túr ollmhór ann chomh maith lán le cnámha, blaoscanna, agus airm éagsúla a úsáideadh chun na daoine seo a mharú, toisc praghas na bpíléar a bheith ró-ard. Daoine seiftiúla a bhí in airm an Khmer Rouge, is léir. 

Ionsaí ollmhór a bhí i gcóras Pol Pot ar chosmhuintir na tíre seo. Fulaingíonn an tír fós de bharr caimiléireachta sa pholaitíocht anseo chomh maith leis mar gheall ar an mbochtanas. I gcomparáid le Tuol Sleng, is iomaí scoil atá ar oscailt sa tír anois, cé go bhfuil mórán teaghlach ann gan a dhóthain airgid acu na páistí a chur ag an scoil, nó fiú iad a bheathú i gceart. Is é an t-oideachas doras don todhchaí. Gan na seomraí ranga líonta le daltaí de chuile aois, mar ba chóir a bheadh ann i Tuol Sleng, ní thiocfaidh deireadh le fada an lá d'fhadhbanna tragóideacha na Cambóide.

No comments:

Post a Comment